"Esperanto: Learning and Using the International Language" Leciono Ok

Gramatiko

1. Reflexive pronoun
1. sia = their own
2. Esperanto can distinguish when pronouns are ambigious:
1. Pauxlo rigardis, dum Roberto kisis lian edzinon. (Paul was watching while Robert kissed his wife)
2. Roberto kisis lian edzinon (Robert kissed his [someone else's] wife)
3. Roberto kisis sian edzinon (Robert kissed his [own] wife)
3. More examples:
1. Sxi vidis sian ombron.
2. Gxi vidis sian ombron.
3. Ili vidis siajn ombrojn.
4. Oni vidis sian ombron.
4. Don't use it for me, our, or your
1. Mi vidis mian ombron.
2. Ni vidis niajn ombrojn.
3. Vi vidis via(j)n ombro(j)n
5. "Si" means himself / herself / itself
1. Li veturigis sin al la vendejo.
2. Sxi rigardis sin en la spegulo.
3. Ili diris al si, "Kial ni ne reiru hejmen nun?"
6. Si always refers back to the subject of the nearest verb:
1. Karlo invitis Petron viziti lian domon. (la domo de Karlo)
2. Karlo invitis Petron viziti sian domon. (la domo de Petro)

1. -us can be used to make polite requests
1. Cxu vi helpus min purigi la auxton? (as opposed to: Helpu min purigi la auxton)
2. Cxu vi bonvolus teni miajn librojn.
2. -us can be used to imply less certainty
1. Li devas vendi la domon (he has to sell the house)
2. Li devus vendi la domon (he ought to sell the house)
3. Mi povas labori morgaux (I'll be able to work tomorrow)
4. Mi povus labori morgaux (I could work tomorrow)
3. -ant- = can use to make participles
1. -anta
1. fluganta birdo (flying bird)
2. atakanta armeo (attacking army)
3. rapidanta auxto (speeding car)
4. ridanta knabo (laughing boy)
5. vivanta lingvo (living language)
2. -ante
1. Vidante la policanon, la krimulo ekkuris (Seeing the police officer, the criminal started to run)
2. Forgesante sian promeson, sxi ne revenis gxis la dua horo (Forgetting her promise, she didn't return until 2 o'clock).
3. -anto = names a person based on what they are doing
1. paroli (to speak) - parolanto (a speaker)
2. ami (to love) - amanto (a lover)
3. korespondi (to correspond) - korespondanto (a corresponder)
4. fumi (to smoke) - fumanto (a smoker)
5. ludi (to play) - ludanto (a player)
4. -ul- = names a person in terms of what they are like
1. juna (young) - junulo (youngster)
2. bona (good) - bonulo (good guy)
3. kara (dear) - karulo (darling)
4. krimo (crime) - krimulo (criminal)
5. ricxa (rich) - ricxulo (rich person)
6. grava (important) - gravulo (important person)
7. fremda (foreign) - fremdulo (foreigner)
5. -ad- = denotes an action which is more than a single occurrence. It implies either a continued, prolonged action, or the action as a general, on-going kind of thing
1. paroli (to speak) - parolado (a speech)
2. promeni (to stroll) - promenadi (to go for a long walk)
3. negxi (to snow) - negxado (a snowfall)
4. atendi (to wait) - atendadi (to wait and wait)
5. ridi (to laugh) - ridado (laughter)
6. kanti (to sing) - kantado (singing - as in the activity)

Vortolisto
admiri - to admire
admiranto - admirer
afero - matter / thing / affair
ankoraux ne - not yet
antauxe - beforehand
bedauxrinde - regrettably / unfortunately
bona - good / nice
cxar - because
cxesi - to cease / to quit
dangxera - dangerous
demandi - to ask (a question)
dolcxulo - sweetie
ega - enormous
eta - tiny
fine - finally
flirti - to flirt
frauxlo - bachelor
fremda - foreign
ina - feminine
inter - between / among
interesa - interesting
junulo - young person
kanti - to sing
karulo - darling
kisi - to kiss
kolera je - mad at
konversacio - conversation
korespondi - to correspond
kredeble - probably
malami - to hate
malgxusta - wrong
miskompreno - misunderstanding
nagxi - to swim
numero - number
ombro - shadow
pardoni - to pardon / to forgive
reiri - to go back
ridinda - ridiculous / laughable
simpla - simple
skribi - to write
spegulo - mirror
stevardo - flight attendant
studanto - student
surprizo - surprise
sxanjni - to seem
sxangxi - to change
sxerci - to joke
telefono - telephone
temo - subject
ver/sxajne - apparently
vesper/mangxo - dinner
vivi - to live
vico - turn

Dialogo
Sinjorino Miller (M) - Ha lo?
Ina vocxo (E) - Ha lo. Mi volus paroli kun Pecxjo.
M - Kiu? Pecxjo? Versxajne vi havas la malgxustan numeron.
E - Cxu tio ne estas la domo de Profesoro Petro Miller?
M - Jes, sed-
E - Cxu vi bonvolus diri al Pecxjo, do, ke Elinjo estas cxe la telefono.
M - Nu, Elinjo, la profesoro ankoraux ne revenis de la universitato.
E - Ho, bedauxrinde. Mi estas en la urbo nur dum kelkaj horoj, kaj cxar li donis al mi sian numeron, kaj diris, ke se mi iam venus al Cxikago-
M - Atendu minuton. Mi auxdas lin cxe la pordo nun.
Prof Miller (P) - Saluton, karulino. Kio okazas? Kial vi rigardas min tiel?
M - Unu el viaj multaj admirantinoj volas paroli kun vi, "Pexcjo"
P - Cxu vi sxercas? Kiu tiu povus estis?! Ha lo?
E - Pecxjo! Bonan tagon! Cxu vi scias, kiu tiu cxi estas?
P - Kredeble, unu el miaj studantinoj, sed-
E - Estas Elinjo! La stevardino sur la jeto al Parizo!
P - Ha, jes, Frauxlino Larsen, kompreneble. Kiel vi fartas, Elinjo?
E - Dankon, tre bone. Haltante tie cxi inter flugoj, mi decidis voki vin. Cxu tio ne estas bona surprizo?
P - Jes, gxi certe estas surprizo. Nu, Elinjo, estus bone revidi vin. Cxu vi volus veni tuj al nia domo kaj vespermangxi kun ni? Mi estas certa, ke mia edzino pretigis tre bonan mangxon kaj ni povos havi intersan konversacion.
E - Pecxjo! Cxu mi povus? Mi estos tre felicxa fari tion.
P - Do venu! Ni mangxas je la sesa. Estas nun la kvina kaj duono. Vi havas gxuste tridek minutojn.
M - Atendu, kara, mi-
P - Bone, ni vidos vin baldaux. Gxis tiam!
E - Gxis!
P - Sed, karulino, kial vi rigardas min tiel? Cxu vi estas kolera je mi? Kion mi faris?
M - Unue, vi invitis tiun junulinon vespermangxi kun ni kaj ne demandis min antauxe. Due, vi versajne flirtis kun sxi sur la jeto.
P - Dolcxulino, mi petas! La tuta afero estas ridinda. Simpla miskompreno. Ni sxangxu la temon. Mi havas egan apetition. Kion ni havas por la vespermangxo?
M - Nenion! Cxu vi forgesis? Hodiaux estas via vico pretigi la vespermangxon!