"Esperanto: Learning and Using the International Language" Leciono Ses

Gramatiko

1. Comparatives
1. pli = more, plej = most
1. granda (big) - pli granda (bigger) - plej granda (biggest)
2. bona (good) - pli bona (better) - plej bona (best)
3. rapida (fast) - pli rapida (faster) - plej rapida (fastest)
2. When comparing something with something else, use ol (than)
1. Mia boato estas pli rapida ol via boato.
2. La blua birdo estas pli granda ol la rgxa birdo.
3. Mia fratino alvenis pli malfrue ol mia frato.
4. La kuko estas pli varma ol la tagmangxo.
3. When naming the best, use el (out of)
1. Sxi estas la plej bela el la knabinoj.
2. Li estas la plej bona el la instruistoj.
3. Tio estas la plej nova el sxiaj roboj.
2. More compound sentences
1. Sxi volas, ke mi fermu la pordon. (She wants me to shut the door).
3. "Giving commands to yourself"
1. Aka "Let me" / "Let's"
1. Mi pensu (Le me think)
2. Ni iru (Let's go)
2. Indirect commands
1. Li atendu (Let him wait)
2. Ili mangxu kukon (Let them eat cake)
3. Commands implied by circumstances
1. Vi plej bone ne trinku gxin (You'd be better off not drinking it).
2. Li pli bone atendu (It would be better if he waited)
3. Ni plej bone iru! (It would be best for us to go)
4. Estas necese, ke ili mangxu kukon (It is necessary for them to eat cake)
5. Mi plej bone vizitu dentiston (It would be best if I visited the dentist)
4. -on
1. Denotes fraction
1. du (2) - duono (1/2)
2. tri (3) - triono (1/3)
5. Telling time
1. Telling time:
1. Estas la unua horo (It's one o'clock)
2. Estas la dua horo (It's two o'clock)
3. Estas la tria (It is three [o'clock])
4. Estas la tria kaj duono (It is half past three)
5. Estas la kvina kaj tridekc (It's five thirty)
6. Estas kvarono antaux la sesa (It's a quarter to six)
7. Estas dudek minutoj post la dua (It is twenty past two)
8. Estas tri kvaronokj post la unua (It is three quarters past one)
2. How to say at/on a time
1. Je la dek horo (At ten o'clock)
2. Je la oka kaj duono (At 8:30)
3. Je lundo (On Monday)
6. Here & There / This & That
1. Using cxi
1. tie (there)
2. tio (that)
3. cxi tie (here)
4. cxi tio (this)
2. Example sentences
1. Kio estas tio (What is that)
2. Kio estas cxi tio (What is this)
3. Mario estas tie (Mary is there)
4. Mario estas cxi tie (Mary is here)
7. Another kind of "Here is" / "There is"
1. Jen (like "Behold" in English or "Viola" in French)
1. Jen li venas (Here he comes)
2. Jen mi estas (Here I am)
2. Doesn't have to have a verb
1. Jen la problemo (That's the problem)
2. Jen la gxusta respondo (That's the right answer)
3. Jen mi (Here I am)
8. -il- = an object you do an action with
1. trancxi (to cut) - trancxilo (knife)
2. ludi (to play) - ludilo (plaything / toy)
3. flugi (to fly) - flugilo (wing)
4. kombi (to comb) - kombilo (comb)
5. fermi (to fasten / close) - fermilo (fastener)
6. teni (to hold) - tenilo (handle / holder)
7. koveri (to cover) - kovrilo (cover)
8. televidi (to see on TV) - televidilo (TV set)
9. segi (to saw) - segilo (a saw)
9. -igx- = change of condition / to become something
1. Example Words
1. sana (healthy) - sanigxi (to become healthy / to get well)
2. sidi (to sit) - sidigxi (to sit down)
3. malbona (bad) - malbonigxi (to get bad / to spoil)
4. rugxa (red) - rugxigxi (to get red / to blush)
5. malvarma (cold) - malvarmigxi (to get cold)
6. fermi (to close) - fermigxi (to be closed)
7. acxeti (to buy) - acxetigxi (to be purchased)
8. auxdi (to hear) - auxdigxi (to be heard)
2. Example Sentences
1. La robo acxetigxis por dudek dolaroj.
2. La plej bona pipo de mia patro rompigxis.
3. Hieraux mia fratino edzinigxis.
4. La kuko bakigxis cxe la loka bakejo.
5. Lia letero forgesigxis.
6. La vendejo fermigxis, kiam mi alvenis.
10. Word Building
1. Cxiu (every) + semajn (week) + e = cxiusemajne (every week / weekly)
2. Cxirkaux (around) + veturi (to drive) = cxirkauxventuri (to drive around)
3. Rapid (fast) + limo (limit) = rapidlimo (speed limit)

Vortolisto

(the / denote this is a compound word)
angle - (in) English
antaux - before
auxto - car
auxtomobilo - automobile
auxto/vojo - freeway
benzino - gasoline
bezinujo - gastank
bon/volu - please
cindro - ash
cindrujo - ashtray
cxefo - boss / chief
cxi - (denotes proximinity)
cxirkaux - around
cxirkaux/venturi - to drive around
cxiu - each / everyone
cxiu/semajne - weekly / every week
dolaro - dollar
efektive - actually / in fact
el - out of / of
en/igxi - to get in
esperi - to hope
facile - easily / easy
halti - to stop
homo - human
je - (indefinite preposition)
jen - (Here / Behold / Viola)
juna - young
junulo - young person
jxus - just (just now)
kies - whose
kioma horo - what time
kofrujo - trunk (of a car)
kombi - to comb
kompanio - company
kompreneble - of course
kovri - to cover
kulpo - fault / offense
kun - with
limo - limit
ludi - to play
mal/antaux - behind
mal/plena - empty
mejloj hore - miles per hour
meti - to put
minuto - minute
montri - to show
multe da - a lot of
odoro - odor / aroma
paroli angle - to speak English
permesi - to permit / to allow
permes/ilo - a permit / license
plej - most
plena - full
plen/igi - to fill
pli - more
po - at the rate of
polico - police
polic/ano - police officer
pordo - door
postuli - to demand
proponi - to propose / to suggest
prudenta - prudent / careful
rado - wheel
rapid/limo - speed limit
respondi - to respond / to answer
rugxa - red
sci/povi - to know how
segi - to saw
semajno - week
sendi - to send
stiri - to steer
sxlos/ilo - key
tempo - time
teni - to hold
trafiko - traffic
trancxi - to cut
tro - too / too much
turni - to turn
veturi - to go driving / to drive along
vetur/igi - to drive
voli diri - to mean
zorgi - to worry / to care

Dialogo

Mario (M) - Kia bela auxtomobilo! Kies gxi estas?
Karlo (K) - Efektive, mia patro acxetis gxin nur hieraux. Enigxu! Ni cxirkauxveturu iomete kaj tiam mi veturigos vin hejmen.
M - Cxu ni havas tempon? Kioma horo estas?
K - Nur la kvina kaj kvardek kvin minutoj. Ni iru! Mi ecx tenos la pordon por vi.
M - Nu, bone. Atendu, mi metos miajn librojn en la kofrujon. Sed Karlo, mi ne sciis, ke vi scipovas veturigi!
K - Ho, estas facile veturigi auxton. Oni devas nur sidi malantaux la rado, turni la sxlosilon, kaj stiri.
M - Mi tre sxatas la odoron de nova auxto. Rigardu, ecx la cindrujoj estas malplenaj. Mi esperas, ke vi havas suficxan benzinon?
K - Kompreneble. Mi jxus plenigis la benzinujon. Ho, jen la auxtovojo. Ni vidu kiel rapide gxi iros!
M - Atentu, estas multe da trafiko tie. Ne tro rapirde. Karlo, estu pli prudenta!
K - Homo! Ni jam havas policanon malantaux ni! Li volas, ke mi haltu.
Policano (P) - Bonan vesperon, junulo. Cxu vi bonvolos montri vian permesilon?
K - Mian-mmm, aaa, mi volas diri-
P - Ke vi ne havas permesilon? Nu, tio estas grava kulpo. Cxu vi scias, ke vi veturis po sepdek du mejloj hore dum la rapidlimo estas kvindek kvin? Nu? Kial vi ne respondas? Cxu vi ne parolas angle?
M - Ne zorgu, Karlo. Mi vizitos vin cxiusemajne kaj sendos al vi kukon kun segilo en gxi.